اربعین نماد تحول خواهی است

مجله مهر: چرا درون گروه های تحول خواه مذهبی شکاف وجود دارد؟ چرا آنها هماهنگ نیستند و چه چیزی باعث این شکاف شده است؟ آیا علت اصلی این است که عده ای از آنها توسط دشمن تطمیع شده اند؟ آیا علت این شکاف رسوخ عده ای جاسوس در جهان اسلام و فضای فرهنگی است؟ آیا درگیری های سیاسی عامل اصلی این جناح بندی هاست؟

این ها پرسش هایی است که استاد سید محمد مهدی میرباقری در کتاب «بینش تمدنی منظومه اعتقادات اجتماعی» مطرح می کند و برای پاسخ دادن به آن مخاطب را به اندیشیدن وا می دارد.

تحول خواهی مذهبی در یک معنا به جریانی گفته می شود که آرمان را بر اساس نسبت انسان با خداوند تعیین نموده و با همراهی رسول باطنی (عقل) و رسول ظاهری (انبیا) در جهت نشر عدالت در جامعه می کوشد. تحول خواه مذهبی آرمان را به اسارت راحت طلبی در نمی آورد و از هیچ هزینه ای برای رسیدن به تعالی دریغ نمی ورزد. برای قرار گرفتن در زمره تحول خواهان در ابتدا باید یک الگو و مرام نامه وجود داشته باشد تا با پذیرفتن آن برای تحققش تحول خواهانه اقدام نمود. با نگاهی به سرمایه های عظیم اسلامی ایرانی که جمهوری اسلامی ایران در اختیار دارد، اندیشیدن به پرسش های میرباقری ضرورتی مضاعف پیدا می کند.

جمهوری اسلامی ایران با هدایت رهبری به پیروزی رسید و ادامه پیدا کرد که یکی از بزرگترین اجتماعات بشری در هنگام سخنرانی وی در ۱۲ بهمن ۵۷ به وقوع پیوست و از آن پر شکوه تر در روز ۱۴ خرداد ۶۸ در مراسم تشییع ایشان برگزار شد. انقلاب اسلامی ایران دارای ظرفیتی است که فتنه های متنوع در طول ۳۷ سال گذشته نتوانسته اند شکافی میان مردم و حاکمیت ایجاد نمایند. این ظرفیت ها در کنار ظرفیت های جوشان اسلامی زمینه شکوفایی تمدن نوین اسلامی را در عصر حاضر فراهم ساخته است. ظرفیت هایی که قادرند علاوه بر هضم تهدیدهای بیرونی از جانب نظام سلطه، خود در مقام یک فرهنگ غالب برای افکار عمومی جهان خوانده شود. این فرآیند در حال حاضر با یک مانع بزرگ مواجه است. مانعی به نام رسانه که نظام سلطه اجازه نمی دهد حقایق جهان آن گونه که هست در اختیار مخاطب قرار بگیرد. قرآن و اهل بیت علیهم السلام دو ظرفیت بی کران از گنجینه اسلام است که بشر امروز از دست یافتن به آن محروم مانده است.

رسانه های اومانیستی غرب آن چنان در مسیر تخریب باورهای دینی در میان مخاطبان خویش پیش رفته اند که دیگر نمی توان از مخاطبان چنین رسانه ای انتظار داشت که به سادگی به حقانیت رویکرد مذهبی صحه بگذارند. در یکی از سکانس های سریال آمریکایی Banshee بازیگر نقش اول فیلم از کتاب مقدس مسیحیت به عنوان یک ابزار قتاله برای کشتن شخص مورد نظر خود استفاده می کند. مذهب در شبکه های تلویزیونی غرب همانند جمله ای که روی اسکانس دلار آمریکایی نوشته شده است ابزاری برای تمسخر و تسویه حساب است. تفکر انسان مدار غرب در طول حیات خود ضربه های سهمگینی از مذهب خورده و اکنون که قدرت را در اختیار دارد می کوشد تا انتقام خود را از خدا بگیرد.

با این وجود نشانه هایی از قدرت الهی برای انسان ها همچنان در زندگی جریان دارد که می تواند از میان تمام حجاب های ساخت بشر عبور کرده و بر دل های بیدار و رنجور بنشیند. رسانه های نظام سلطه نیز با تمام تخصص های ویژه سانسور که در اختیار دارند سرانجام مجبور شدند از سال ۲۰۱۴ به این سو رتبه اول بزرگترین گردهمایی های صلح دوستانه بشری را به پیاده روی اربعین اختصاص دهند. ویکی پدیا که تا سال ۲۰۱۴ توانسته بود عنوان اول این رقابت را به مراسم کومبه میلا در هند اختصاص دهد در آخرین تغییرات خود برای سال ۲۰۱۵ پذیرفت که این جایگاه باید در اختیار پیاده روی اربعین در کربلا قرار بگیرد.

اما میزان حضور در راه پیمایی اربعین چرا باید برای نظام سلطه خطر ساز باشد؟ پاسخ این سوال را می توان در تحول خواهی ملت ها علیه نظام های دیکتاتوری جستجو کرد. راه پیمایی های مسالمت آمیز که بر اساس اهداف سیاسی از پیش تعیین شده صورت می گیرند می توانند نظام های حکومتی را جا به جا کنند. اتفاقی که در ژانویه ۲۰۱۱ در مصر رخ داد و سیستم سی ساله حکومت دیکتاتوری در این کشور را متحول ساخت از این نوع است. حال اگر حرکت مستمر پیاده روی اربعین با ظرفیت ۲۰ میلیون نفر در سال را در طول چندین سال پیاپی در نظر بگیریم، شاهد تولید قدرتی بی نظیر برای جهان اسلامی خواهیم بود. قدرتی که با توجه به ذات تحول خواهی عاشورای حسینی، لاجرم قدرتی تحول خواه خواهد بود که هیچ گروهی بیش از نظام استکباری غرب نباید از آن هراس داشته باشد.

این ظرفیت ها فرصتی بی نظیر برای تحقق آرمان های انقلاب اسلامی ایران در سطح منطقه و جهان است. آرمانی که امام خمینی (ره) در ابتدا از طریق دفاع مقدس در پی دست یافتن به آن بود و از زمانی که بخشی از نخبگان عافیت طلب زمزمه های خالی کردن میدان جنگ را برای امام (ره) می خواندند، ایشان تحقق رفع فتنه از کل عالم را بر عهده جوانان نهاده و آن را فراتر از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران تعریف نمودند.

در نظریه انقلابی امام (ره) انقلاب مردم ایران نقطه شروع انقلاب جهانی اسلام خوانده می شد. انقلابی که همانند انقلاب ۵۷ ایران، برای آن جان ها و مال ها قربانی شوند. اما بر خلاف انقلاب ۵۷ این بار جان هایی از سراسر جهان برای انقلاب اسلامی فدا خواهد شد. جان هایی که این روزها در معرکه سوریه در برابر نظام سلطه ایستاده اند و در بزرگترین اجتماع صلح آمیز بشری در پیاده روی اربعین، خطر شهادت را به جان می خرند تا یک قدم به تحقق عدالت جهانی اسلام نزدیک تر شوند.

در چنین فضایی به نظر می رسد گروه های مذهبی در داخل ایران باید بیش از پیش به سمت وحدت و یکپارچگی در حرکت باشند. ایران اگر چه در حال حاضر به عنوان کانون عدالت طلبی انقلابیون جهان به شمار می رود اما اگر شکاف میان جناح های مذهبی افزایش یابد بعید نیست جایگاه کانونی ایران نیز تغییر کند. پیاده روی اربعین برای گروه های تحول خواه ایرانی هم یک الگو است. الگویی که بتوانند بر مدار آن به تفکر واحد و هماهنگی در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی دست یابند.